Lista Schindlera (1993)
"Lista Schindlera" (ang. Schindler's List) to dramat historyczny z 1993 roku w reżyserii Stevena Spielberga, oparty na prawdziwych wydarzeniach i powieści Thomasa Keneally'ego "Schindler's Ark". Film przedstawia poruszającą historię niemieckiego przedsiębiorcy Oskara Schindlera, który podczas II wojny światowej uratował życie ponad 1100 Żydów, zatrudniając ich w swojej fabryce.
Fabuła
Akcja filmu rozgrywa się głównie w Krakowie, w okupowanej Polsce. Oskar Schindler (w tej roli Liam Neeson), początkowo kierowany chęcią zysku, zakłada fabrykę emalii i naczyń, wykorzystując tanią siłę roboczą żydowskich więźniów z pobliskiego getta. Współpracuje z księgowym Itzhakiem Sternem (granym przez Bena Kingsleya), który pomaga mu zarządzać fabryką i zatrudniać Żydów, co chroni ich przed deportacją do obozów śmierci.
W miarę jak brutalność nazistowskiego reżimu staje się coraz bardziej oczywista, Schindler zmienia swoje nastawienie. Przeżywa moralną przemianę i postanawia wykorzystać swoje wpływy oraz majątek, aby uratować jak najwięcej ludzkich istnień. Kluczową postacią antagonistyczną jest sadystyczny oficer SS Amon Göth (grany przez Ralpha Fiennesa), który nadzoruje obóz koncentracyjny w Płaszowie i odpowiada za liczne zbrodnie na Żydach.
Tematyka i symbolika
Film porusza temat holokaustu, moralnej odpowiedzialności i siły jednostki w obliczu zła. Wykorzystuje kontrast czerni i bieli, z kilkoma symbolicznie kolorowymi elementami, takimi jak czerwony płaszcz dziewczynki – metafora niewinności i tragizmu zagłady.
Odbiór i nagrody
"Lista Schindlera" zdobyła 7 Oscarów, w tym za najlepszy film, reżyserię, scenariusz adaptowany i zdjęcia. Był także doceniany za realistyczne przedstawienie okrucieństw wojny i doskonałe aktorstwo. Uznawany jest za jedno z najważniejszych dzieł filmowych o tematyce holokaustu i pozostaje trwałym symbolem pamięci o ofiarach II wojny światowej.